Ieper
De Regie der Gebouwen, de vastgoedbeheerder van de federale staat, is op 1 april 2022 gestart met grondige renovatiewerken aan de gevangenis van Ieper. De bestaande cellen worden volledig gerenoveerd en er komt een uitbreiding die de capaciteit van de gevangenis zal verhogen. De werken duren ongeveer 2 jaar en de gedetineerden verblijven gedurende deze periode in andere gevangenissen.

Mathieu Michel, Staatssecretaris voor Digitalisering, belast met Administratieve Vereenvoudiging, Privacy en met de Regie der Gebouwen: “Met deze renovatie draagt de Regie der Gebouwen bij aan de realisatie van de strategie van een van onze grootste cliënten: Justitie. Met de werken vergroten we de capaciteit van onze gevangenissen. We werken dus aan een oplossing voor het probleem van overbevolking in onze penitentiaire instellingen. Tegelijkertijd zorgen we voor een moderne infrastructuur die de energieprestaties van het gebouw zal verbeteren.

Laurent Vrijdaghs, Administrateur-generaal en Voorzitter van het Directiecomité van de Regie der Gebouwen: “Dankzij deze werken zal de gevangenis van Ieper niet alleen meer gedetineerden kunnen opvangen, het zal ook een grote verbetering van de werkomstandigheden voor de cipiers en de leefomstandigheden voor de gedetineerden betekenen. De cellen zullen voldoen aan de normen en worden uitgerust met een afgesloten ruimte voor sanitair. Bovendien zullen we de energieprestaties van het gebouwencomplex verbeteren.

Vice-eersteminister en minister van Justitie Vincent Van Quickenborne: “We investeren niet enkel in extra capaciteit maar ook in zinvolle detentie. De gedetineerden kunnen hier na de werken terugkeren naar een moderne gevangenis die gericht is op een re-integratie in de maatschappij. Er zijn werkateliers voorzien zodat ze opnieuw kunnen leren wat eerlijk werken is en er zijn computers waarop ze digitale opleidingen kunnen volgen. Zo herstellen we hun eigenwaarde en voorkomen we recidive. We zullen hier dan ook werken met detentiebegeleiders naast bewakingspersoneel. Detentiebegeleiders helpen bij het organiseren van een zinvolle dagbesteding, het inschrijven op cursussen en opleidingen en het zoeken naar werk."

Masterplan voor detentie en internering in humane omstandigheden

De werken kaderen in het Masterplan III: Detentie en internering in humane omstandigheden, dat in 2016 werd goedgekeurd door de federale Ministerraad en waarin onder meer een uitbreiding van de gevangenis van Ieper is voorzien. De capaciteit van de gevangenis van Ieper wordt opgetrokken van 114 plaatsen naar 169 plaatsen.  

Renovatie en nieuwbouw

De grootste cellenblok van de gevangenis, die momenteel bestaat uit één bouwlaag, wordt volledig gerenoveerd. Het huidige dak zal verwijderd worden en er komen 2 extra bouwlagen bovenop de huidige. 

De blok zal 100 cellen bevatten voor een of meerdere personen, waaronder 6 cellen voor personen met beperkte mobiliteit. Daarnaast is er 1 prikkelarme cel voorzien.

Alle cellen worden uitgerust met een eigen badkamer met douche, lavabo en toilet.  

In het andere cellengedeelte van de gevangenis worden op de 1ste en 2de verdieping de bestaande cellen gerenoveerd en elk voorzien van een afgesloten ruimte met toilet en lavabo. In totaal zullen er 11 cellen zijn voor een of meerdere personen en 1 prikkelarme cel. 

Er zal een doorgang worden gemaakt tussen beiden cellenblokken, waardoor de cellenvleugels  voortaan rechtstreeks met elkaar verbonden zullen zijn. 

Ontruiming van de gevangenis

In december 2021 werd ter voorbereiding van de werken begonnen met de ontruiming van de gevangenis. De gedetineerden werden overgeplaatst naar andere locaties, onder andere de gevangenissen van Brugge, Gent, Merksplas en Doornik. 

Ook het personeel van de gevangenis wordt gedurende de werken op andere locaties tewerkgesteld, op een aantal personen na die zullen instaan voor de bewaking van het gevangeniscomplex.  

Verbetering van de energieprestaties

De werken betekenen ook een verbetering van de energieprestaties van het gebouwencomplex. 

Zo wordt  het buitenschrijnwerk van beide cellenblokken vernieuwd. 

De gevel van de grootste cellenblok wordt geïsoleerd en het huidige dak wordt vervangen door een nieuwbouwgedeelte, bestaande uit 2 bouwlagen, dat voldoet aan de huidige isolatienormen. Op het dak worden fotovoltaïsche panelen voorzien.

Ook de elektriciteit en HVAC-installaties in de cellengedeeltes worden vernieuwd en vervangen door energiezuinige installaties. 

Er wordt een warmtekrachtkoppelingsinstallatie voorzien die zowel elektriciteit als warmte (voor het sanitair water en de centrale verwarming) zal opwekken. 

Over de gevangenis

De gevangenis van Ieper werd in gebruik genomen in 1876 en was oorspronkelijk ontworpen volgens het Ducpétiaux-model (stervorm). De gevangenis werd vernield tijdens de Eerste Wereldoorlog en heropgebouwd in 1919. 

Ze doet zowel dienst als arrest- als strafhuis. Het gebouwencomplex is sinds 2009 aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed.

De eerste grondige renovatie vond eind jaren 1990 plaats. 

In 2007 startte het masterplan voor de grootschalige renovatie en uitbreiding van de gevangenis. 
In een eerste fase, in 2005, kreeg de gevangenis een nieuwe wandelkoer. In een tweede fase, die startte in 2007, werd een garage afgebroken en een nieuw inkomgebouw opgetrokken. De derde fase, die liep van 2010 tot 2013, bestond uit het bouwen van een nieuwbouw met bezoekerscomplex, kantoren en een keuken. Die nieuwe gemeenschappelijke logistieke delen werden al voorzien op een hogere capaciteit. Ook de kantoren op de benedenverdieping van het hoofdgebouw werden toen gerenoveerd. 
De werken die nu zullen beginnen, betreffen de vierde en laatste fase. 

Technische fiche

Eigenaar: Belgische staat
Bouwheer: Regie der Gebouwen
Studiebureau (4de fase): asa-Detoo THV
Kostprijs studie (4de fase): ongeveer 650.000 euro (inclusief btw)
Eindgebruiker: Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie
Start van de werken (4de fase): april 2022
Duur van de werken (4de fase): ongeveer 2 jaar
Kostprijs van de werken (4de fase): ongeveer 11,3 miljoen euro (inclusief btw)
Aannemer (4de fase): NV Artes Depret